Η Επαρχία Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνης Κρήτης

Πρακτικά του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου  Η Επαρχία Αγίου Βασιλείου από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Περιβάλλον – Αρχαιολογία – Ιστορία – Κοινωνία (Σπήλι – Πλακιάς 19-23 Οκτωβρίου 2008), τόμος Β΄, Βυζαντινοί Χρόνοι – Βενετοκρατία, Ρέθυμνο 2014.

Περιεχόμενα:

Μιχάλης Ανδριανάκης, Τα χριστιανικά μνημεία της επαρχίας Αγίου Βασιλείου, σ. 13-50.

Μαρία Κωνσταντουδάκη – Κιτρομηλίδου,Παρατηρήσεις στις τοιχογραφίες του ναού του Σωτήρος στα Ακούμια Ρεθύμνης: Εικονογραφία και νοήματα, σ. 51-110.

Νικολέττα Πύρρου, Οι τοιχογραφίες του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στον Κισσό Αγίου Βασιλείου, σ. 111-152.

Αθηνά Φραϊδάκη, Οι τοιχογραφίες του ναού της Παναγίας στον Κισσό Αγίου Βασιλείου, σ. 153-184.

Πετρούλα Βαρθαλίτου, Παρατηρήσεις στον τοιχογραφικό διάκοσμο του ναού της Γέννησης της Θεοτόκου στη Δρύμισκο Αγίου Βασιλείου, σ. 185-216.

Ιωάννης Ηλ. Βολανάκης, Ο Ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στον Ασώματο Πρέβελη, της επαρχίας Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνης Κρήτης, σ. 217-262.

Μελίτα Εμμανουήλ, Οι τοιχογραφίες του βυζαντινού ναού του Αγίου Γεωργίου στη Μουρνέ, σ. 263-304.

Κωνσταντίνος Γιαπιτσόγλου, Οι τοιχογραφίες του ναού της Αγίας Φωτεινής στην περιοχή Πρέβελη, σ. 305-334.

Βάλια Αγγελάκη, Η παράσταση της Δευτέρας Παρουσίας από το ναό της Ζωοδόχου Πηγής στο Ντιμπλοχώρι Δ. Λάμπης, σ. 335-348.

Αναστασία Φιολιτάκη, Παρουσίαση του προγράμματος καταγραφής και ψηφιοποίησης των κειμηλίων της Ι. Μονής Πρέβελη, σ. 349-362.

Φωτεινή Κουγλέρη, Το μετόχι του Μιχαήλ Αρχαγγέλου στο Φοινικιά, σ. 363-384.

Ιωάννης Ηλ. Βολανάκης, Κοσμικά κτίρια των χρόνων της Βενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας στην περιοχή της επαρχίας Αγ. Βασιλείου, σ. 385-450.

Μιχάλης Τρουλλινός, Συντήρηση τοιχογραφιών και κειμηλίων σε μνημεία της επαρχίας Αγίου Βασιλείου, σ. 451-474.

Zlatomira Gerdjikova – Zdravka Mihaylova, Η Επισκοπή Λάμπης της νήσου Κρήτης στην ύστερη αρχαιότητα, σ. 475-484.

Χαράλαμπος Γάσπαρης, Η τούρμα Κάτω Συβρίτου στα μεσαιωνικά χρόνια (13ος-14ος αι.), σ. 485-496.

Κώστας Λαμπρινός, Ο καστελλάνος, ο γραμματικός και οι άνθρωποι της υπαίθρου. Πολιτικές εξουσίες και κοινωνική δυσαρέσκεια στην περιοχή του Αγίου Βασιλείου (τέλη 16ου αι.), σ. 497-508.

Στυλιανός Λαμπάκης, Σταχυολογήματα από την ιστορία της περιοχής του Αγίου Βασιλείου κατά το μεσαίωνα, σ. 509-526.

Γιάννης Γρυντάκης, Ο Άγιος Βασίλειος στα τελευταία χρόνια της Βενετοκρατίας, σ. 527-554.

Κώστας Γ. Τσικνάκης, Στοιχεία από την καθημερινή ζωή στις Μέλαμπες στα τέλη του 16ου αιώνα, σ. 555-572.

Ρομίνα Ν. Τσακίρη, Με αφορμή μία δικογραφία των αρχών του 17ου αι.: τάσεις απειθαρχίας στον νόμο στην επαρχία Αγ. Βασιλείου (τέλη 16ου – αρχές 17ου αι.). Μία συμβολή στην ιστορία των ορεινών πληθυσμών της περιοχής, σ. 573-634.

Γεώργιος Π. Εκκεκάκης, Προβλήματα ανάγνωσης, ετυμολογίας και ταύτισης στους βενετσιάνικους καταλόγους των χωριών της επαρχίας Αγίου Βασιλείου, σ. 635-644.

Μανόλης Γ. Παπαδογιάννης, Ερειπωμένοι οικισμοί στο Δημοτικό Διαμέρισμα της Μουρνές και στα όμορα Δημοτικά Διαμερίσματα, σ. 645-684.

Όλοι οι τόμοι των πρακτικών διαθέσιμοι στην «Ανέμη – Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών» στη διεύθυνση: http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/c/d/8/metadata-1404384170-913351-22914.tkl

Τζώρτζης Πάντιμος, ένας διαφορετικός νοτάριος

Γιάννης Μ. Γρυντάκης (έκδ.), Τζώρτζης Πάντιμος, ένας διαφορετικός νοτάριος. Πρωτόκολλο 1613–1642, Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Ρεθύμνης, 2011, σ. 480, 17Χ24 εκ., ISBN 978-960-6688-13-3.

Ο Τζώρτζης Πάντιμος έζησε και εργάστηκε ως νοτάριος μέσα στο Ρέθυμνο. Η γλώσσα που χρησιμοποίησε ήταν η ιταλική. Το πρωτόκολλό του, που βρίσκεται στό Κρατικό Αρχείο της Βενετίας (Archivio di Stato di Venezia, Notai del Regno di Candia, busta 214), περιέχει 260 πράξεις και καλύπτει τη  χρονική περίοδο 1613-1642. Ο τόμος περιλαμβάνει το σύνολο των πράξεων σε ελεύθερη μετάφραση ή περίληψη, με εισαγωγή και σχόλια του Γιάννη Γρυντάκη, ο οποίος έχει επιμεληθεί στο παρελθόν την έκδοση και άλλων νοταρικών καταστίχων.

Από τα πρωτόκολλα των εκατοντάδων νοταρίων που εργάστηκαν στην πόλη και την ύπαιθρο του Ρεθύμνου κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας διασώθηκαν μόλις επτά, τα οποία σήμερα φυλάσονται στο Κρατικό Αρχείο της Βενετίας. Το αρχαιότερο είναι του Giovanni Longo. Από αυτά έχουν εκδοθεί το πρωτόκολλο του Μανόλη Βαρούχα (Wim Bakker και Arnold Van Gemert, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 1987), του Μαρίνου Αρκολέου (Γιάννης Γρυντάκης, Δικηγορικός Σύλλογος Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2003), του Τζώρτζη Τρωίλου (Γιάννης Γρυντάκης, Ινστιτούτο Κρητικού Δικαίου, Χανιά 2006) και του Ανδρέα Καλλέργη (Γιάννης Γρυντάκης, Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο Αγίου Βασιλείου, Ρέθυμνο 2010). Η παρούσα έκδοση της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Ρεθύμνης, πραγματοποιήθηκε με αφορμή το 11ο Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο για να διανεμηθεί δωρεάν στους εισηγητές.

Πηγές:

http://www.biblionet.gr/book/185187/

Ανθούλα Δανιήλ, Τζώρτζης Πάντιμος, ένας διαφορετικός νοτάριος, diastixo.gr, 28.11.2012 http://diastixo.gr/kritikes/meletesdokimia/538-tzortzis-pantimos

Το πρωτόκολλο του νοταρίου Ιωάννη Μ. Βλαστού

Γιάννης Γρυντάκης, Το πρωτόκολλο του επαρχιώτη νοταρίου Ιωάννη Μ. Βλαστού, Ρούστικα 1599-1618, Archivio di Stato di Venezia, Notai di Candia (B.285), Χανιά Κρήτης 2012 (=Τάλως 20(2012)), σ. 416, 17Χ24 εκ., ΙSSN 1106-92 IX.

Στο βιβλίο δημοσιεύονται διπλωματικά 303 πράξεις των ετών 1599-1618 του νοταρίου Ρουστίκων του διαμερίσματος Ρεθύμνου Ιωάννη Βλαστού, από το πρωτόκολλο του νοταρίου το οποίο φυλάσσεται στο Κρατικό Αρχείο της Βενετίας στη σειρά Notai del regno di Candia, b. 285.

Ο εκδότης προτάσσει εισαγωγή με την περιγραφή του πρωτοκόλλου, την απαρίθμηση των γνωστών ρεθυμνιωτών νοταρίων, τα γνωστά βιογραφικά στοιχεία του νοταρίου Ιωάννη Βλαστού, την περιγραφή των γλωσσικών ιδιατεροτήτων του και τους κανόνες της έκδοσης. Την έκδοση των πράξεων ακολουθούν: Ευρετήρια ονομάτων, χωριών και πόλεων, ναών, μονών, μετοχίων και τοπωνυμίων, Λεξιλόγιο εμπλουτισμένο με πραγματολογικά στοιχεία, Παράρτημα με «Ελεύθερη απόδοση στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα των 30 πρώτων πράξεων του πρωτοκόλλου», επτά πανομοιότυπα, κατάλογος των πράξεων του πρωτοκόλλου κατά είδος, Βιβλιογραφία.

Η σημασία των νοταρικών εγγράφων στη διερεύνηση της ιστορίας του βενετοκρατούμενου χώρου είναι γνωστή και χιλιοειπωμένη, κάθε δε νέα έκδοση, καρπός μόχθου πολλού, είναι καλοδεχούμενη.